Wysłany: 12 Grudzień 2019, 21:55 Jak mądrzeć- jedna z Ofert
Jak mądrzeć- jedna z Ofert
[ Dodano: 18 Grudzień 2019, 08:35 ]
To jest propozycja prof. dr hab. Zbigniewa Pietrasińskiego z książki „Sztuka uczenia się”, rozdział „Zdobywanie mądrości” str. 173-192.
1 FRAGMENT:
Najogólniej rzecz biorąc mądrość oznacza:
Posiadanie dużej wiedzy, i to przede wszystkim wiedzy o praktycznym, życiowym znaczeniu, nabytej w znacznej mierze w wyniku osobistych doświadczeń życiowych, osobistych spostrzeżeń i refleksji.
Umiejętność trafnej oceny i trafnego rozwiązywania praktycznych problemów życiowych, opartą na wskazanej wyżej wiedzy oraz na zdolności myślenia w sposób głęboki, wielostronny, przewidujący.
Człowiek posiadający obie wymienione cechy określany jest mianem mądrego, przypisuje mu się posiadanie mądrości. Tak rozumiana mądrość to przymiot mający dla obdarzonej nim jednostki, a nawet dla jej otoczenia, istotne znaczenie praktyczne. Mądrość nie sprowadza się do książkowej erudycji ani do inteligencji (można być bardzo inteligentnym, a nie być mądrym. Np. w wyniku lekkomyślnego stosunku do życia lub całkowitego pogrążenia się w wąskiej specjalizacji, która prowadzi wprawdzie do szczytów sprawności, lecz pociąga za sobą ograniczenie horyzontu wiedzy i myśli).
Nie można się jej nauczyć w szkole, trzeba ją zdobywać w znacznej mierze samodzielnie.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Dawno nie byłem tak zainspirowany, sformułowaniem – jak mądrzeć? Poczułem się pozytywnie kopnięty!
No bo po co mądrzeć? Przecież to i tak ideał nieosiągalny, gdzieś za górami, za lasami. Czy mądrość ma znaczenie praktyczne? O ile wiem niejaki „Wielki Arystoteles” podważył wartość mądrości i uznał ją za coś absolutnie niepraktycznego. Arystoteles stworzył mądrość praktyczną jako niższą w stosunku do teoretycznej, która postawił wyżej. Bo praktyczne dla niego były przysłowia, czyli Paremios i wtedy stworzył mądrość praktyczną jako coś osobnego Paremiologos – Paremiologia.
W swoim życiu niejednokrotnie głupiałem, to głupienie nabierało szczególnego smaku, gdy robiłem to zbiorowo, razem z innymi, wspieraliśmy się w tym zgłupieniu, poklepywaliśmy solidarnie po ramionach i utwierdzaliśmy we wspólnym przekonaniu, że robimy najlepszą z możliwych rzeczy na jakie nas stać. W tym pędzie donikąd uważaliśmy się za bardzo mądrych i żaden autorytet nie był nas w stanie odwieść od tego.
Być może tak trwałoby do końca moich dni, gdyby nie trzeźwiące skutki tej „ZABAWY”. Przykładem jest scena, w której towarzystwo pije alkohol na umór, są coraz bardziej pijani, bełkoczą coś do siebie i są święcie przekonani, że się doskonale rozumieją. Ten kto zdecyduje się nie pić, pozostać trzeźwym z własnej woli i obserwuje to co się dzieje z ludźmi w upojeniu alkoholowym, zaczyna widzieć ogromną różnicę między sobą a tymi zamroczonymi. Moim zdaniem to jest początek do mądrzenia. To wymaga odwagi wyrwania się z tego „ZAKLETEGO KRĘGU”, który uzależnia od siebie, na poziomie akceptacji wspólnych zachowań (nieważne, że szkodliwych).
Starałem się napisać coś szczerze od siebie, aby unikać wymądrzania się na dany temat, bo sądzę, że najgorsze co może być to wymądrzanie się na temat mądrości.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Cieszę się, że tyle osób oglądało pierwszą część tekstu o mądrości, Profesora. Dla tych, którzy zapoznali się z pierwszą częścią wstawiam drugi fragment.
2 FRAGMENT:
Czy istnieją odpowiednie materiały do takiej charakterystyki? Wydaje się, że za punkt wyjścia można przyjąć — z braku innych materiałów — dość liczne uwagi znanych myślicieli o mądrości, a także spostrzeżenia i uogólnienia, zawarte w ludowych przysłowiach i powiedzeniach na temat mądrości i przeciwstawnej jej cechy, jaką jest głupota. Wartość tego rodzaju materiałów, pozornie zupełnie nie powiązanych ze sobą, polega na tym, że zebrane razem wskazują na różne, szczegółowe cechy i aspekty mądrości, pozwalają to niezwykle ogólne pojęcie niejako rozczłonkować, napełnić konkretną treścią, uczynić źródłem licznych wskazówek postępowania. Czyż nie świadczy o tym choćby garść takich oto spostrzeżeń, zebranych w kapitalnej Księdze przysłów polskich Adalberga:
„Mądry jest stały, ale nie uparty”.
„Mądry zawsze się na obiedwie strony spodziewa”.
„Mądry rozumu słucha jak musu”.
„Głupi widzi złe dopiero, gdy go w bok trąci”.
„Jednego błędu uchodząc, głupi trafia w drugi”. Nie pretendując do wyczerpania tematu można, jak się wydaje, zwrócić uwagę na następujące cechy ludzi mądrych, zastrzegając, że nie muszą oni nieomylnie ujawniać tych cech w każdym postępku, mogą czasem błądzić i popełniać głupstwa, mogą się znacznie między sobą różnić stopniem rozwoju poszczególnych cech, które wymienimy.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Interesujący cytat, nie słyszałem wcześniej o prof. Pietrasińskim. Znam kilku profesorów, prawdziwych specjalistów ze swojej dziedziny i zawsze się zastanawiałem, jak to możliwe, że taka mądra głowa, tyle wiedzy i informacji a życiowo nieporadni jak dzieci. Wszyscy zawsze mówili, że oni nie muszą sobie radzić, bo są specjalistami i nie należy od nich wymagać praktyki.
Jeśli dobrze rozumiem z przytoczonych fragmentów, prof Pietrasiński mówi, że tylko praktyczna wiedza życiowa to właśnie mądrość? Czyli nie koniecznie idzie w parze z wiedzą teoretyczną i w związku z tym każdy ma możliwość być mądrym życiowo? No i jak tą wiedzę zdobywać?
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Wiedza i doświadczenie życiowe. Mądrość przejawia się głównie w takich sytuacjach, jak ocenianie ludzi i zdarzeń, podejmowanie ważnych postanowień, przewidywanie konsekwencji własnych i cudzych czynów, udzielanie innym rad w ich decyzjach życiowych i kłopotach osobistych.
Dlatego jednym z warunków mądrości jest znajomość licznych sytuacji i spraw życiowych, dotyczących m. in. międzyludzkich kontaktów przyjaznych i wrogich, różnorodnych konsekwencji decyzji i kroków podejmowanych przez ludzi w toku życia. Ważną rolę odgrywa oczywiście także praktyczna znajomość ludzi: typów ich charakteru i umysłu, zmienności sposobów reagowania na te same bodźce, form maskowania przez niektórych ludzi swych rzeczywistych motywów i dążeń etc.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Jest takie powiedzenie, że ktoś kogoś zaskoczył i dzisiaj mnie to spotkało.
Dlaczego?
Ponieważ nie tylko w szkole, ale i w codziennym życiu nie spotkałem się z takim podejściem do problemu uczenia się, a mianowicie, że uczenie się może być SZTUKĄ.
Sztuki filmowe, teatralne, sztuka pisania, mówienia, o - i np. sztuki walki, oraz podobne dziedziny zaliczane do kategorii sztuk, można wykonywać jako tako by "zarobić na chleb", albo po mistrzowsku - w zależności od tego jak się opanowało tą umiejętność.
Gdyby uczniów np. szkół podstawowych udało się zainteresować takim nowym nastawieniem zachęcającym do poszukiwania sposobów, narzędzi i metod uczenia się, to być może ich nauka byłaby bardziej owocna, przynosiła by im większą satysfakcje z podejmowanego wysiłku.
Tak zastanawiam się, czy zdarzają się obecnie w szkołach nauczyciele uczący "Sztuki uczenia się"?
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Zapowiada się ciekawa dyskusja. Ujęcie tematu przez prof. Pietrasińskiego jest dość szerokie jak na akademicki punkt widzenia, aspekt praktyczny wydaje się być podstawowym kryterium rozróżnienia pomiędzy tzw. wiedzą o życiu a mądrością czyli jak rozumiem właściwym użyciem tej wiedzy w odniesieniu do siebie i innych ludzi. Powstaje pytanie czy najpierw jest wiedza a potem jej praktyczne wykorzystanie czy tylko jest ta szczególna zdolność do podejmowania trafnych decyzji jako coś wrodzonego a z powodu dobroczynnych dla "właściciela" skutków jej oddziaływania nazywamy ją mądrością (życiową) czyli czymś, czego nie mają jak zauważył poprzednik nawet ludzie o bardzo szerokiej wiedzy ogólnej. A może jest to specyficzne połączenie tych dwóch czynników? Jeśli tak - to jakie? W końcu psychologowie mają potężna wiedzę ogólną i praktyczną o licznych sytuacjach życiowych i wykorzystują ja doradzając innym ludziom, a nie robiąc reklamy niektórym z nich sami okazali się być nieporadni życiowo i kończyli na jakiś manowcach.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Świetny temat. Czyli praktyka i teoria to dwie różne dziedziny życia i trzeba uczyć się z obu korzystać aby być mądym. Każdy się wkurzy jak na niego mówią głupi.
Ale też jak powiesz komuś, że jest mądry to powie - nie drwij sobie ze mnie.
Czyli ani mądry, ani głupi ;) ?
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Drogi Davidoff!
Jeżeli podobają się Tobie fragmenty Profesora na temat wartości mądrości, to oto następny fragment. Jak widać zgodnie z Profesorem Pieterem pojęcia są ważniejsze niż wiadomości i wiadomostki.
Szykuj się na następne jeszcze bardziej interesujące fragmenty. Bardzo pozdrawiam, a oto ten fragment.
4. FRAGMENT:
Uczenie się. Znaczną część wskazanej wyżej wiedzy zdobywa się w toku obcowania z ludźmi i uczestnictwa w licznych sytuacjach i sprawach życiowych.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Bardzo się ucieszyłem bo jestem kolekcjonerem złotych myśli. Zbieram z całego świata te, które tyczą mądrości, roztropności, rozsądku i rozwagi, rozumu i mądrości.
Sam dla siebie nazywam je sapiencjałkami, takie kawałeczki mądrości. Teraz się mogę z wami podzielić, dla mnie rozsądek, rozum to wstęp do mądrości, o czym zapominamy. Może ktoś się zdziwić, ale w dziejach ludzkości pisano również dużo o głupocie, jako przeciwieństwie mądrości, oczywiście o głupocie w synonimach, różnych rodzajach, o tym też będę chciał coś od siebie dorzucić.
Jak się okazuje, złote myśli funkcjonowały już w starożytności i dzisiaj jeszcze można spotkać maksymy zbliżone do mądrości albo do głupoty. Tyczy to całego świata zwłaszcza wschodu i różnych kontynentów. Sporo się tego nazbierało. Podzielę się kolekcją z wami i zapraszam do współpracy, a oto pierwszych pięć sapiencjałek.
Mądremu słówko wiedzy staje się kordiałem, żart głęboki dla nauki mieści, głupiemu rozdział czytaj za rozdziałem, żartem mu tylko nad uchem szeleści.
Łatwo kierować głupcem, łatwiej mędrcem jeszcze, półmędrka sam Bóg w swoje nie łowi kleszcze.
Posłuchaj, niech się duch twój roztropnością rządzi; albowiem wstyd to wielki jeśli mędrzec błądzi.
Od fałszywego mędrka zachowaj mnie Panie, bo taki jeden za stu mędrców stanie.
Patrzysz na gwiazdy, gdy powódź zatapia; na to trzeba nie mędrca, a gapia.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Cedrowski, dziękuję że o tym mówisz, że nie da się od razu stać się mądrym, że trzeba zacząć od zainteresowania się rozumem i rozsądkiem.
Czyli jest jeszcze dla mnie szansa, żeby przestać być taką niedojdą!
Czekam na Twoje następne sapiencjałki (świetna nazwa:)), będę z nich korzystał.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Tak słusznie, masz rację Mariusz79. Do mądrości dochodzi się stopniowo. Przecież nie da się gwałtownie zmądrzeć.
5. FRAGMENT:
Tajemnica mądrości tkwi więc nie tylko w liczbie i skali przeżytych doznań, lecz także w umiejętności czerpania z nich nauki. W czym się ta umiejętność objawia? Można wskazać m. in. następujące przejawy wymienionej umiejętności: a. Wyciąganie maksimum poprawnych wniosków z własnych doświadczeń. Nie jest to łatwe przynajmniej z dwóch względów. Nasze zaangażowanie emocjonalne skłania do pochopnych, fałszywych uogólnień. Człowiek, którego zawiódł przyjaciel lub porzuciła dziewczyna, często zaczyna niezachwianie wierzyć, iż nie ma na świecie prawdziwej przyjaźni ani prawdziwej miłości, i zamiast lepiej szukać lub spytać, czy sam nie zawinił, obiera czasem postawę cynika, która to postawa sprzyja „potwierdzeniu się” jego fałszywego uogólnienia w toku dalszych doświadczeń. Z drugiej zaś strony niektóre mniej podniecające sytuacje życiowe zachodzą tak rzadko, iż zanim nadciągną dalsze fakty, dające podstawę do pożytecznego uogólnienia, zapominamy o poprzednich i w ten sposób potencjalna możliwość wzbogacenia się o nową wiedzę przepada nie wykorzystana.
Tak np. ktoś, kto nieczęsto kupuje drogie przedmioty użytkowe i stwierdza w nich przegapione przy kupnie usterki, rzadko dochodzi do sformułowania pewnych sposobów zabezpieczania się przed powtórzeniem takich błędów.
b. Uczenie się z cudzych doświadczeń. Jak już wspominaliśmy, podczas gdy głupi nie korzysta z własnych błędów, mądry uczy się nawet od głupców, poznając za ich pośrednictwem skutki nierozważnych czynów. „Szczęśliwie mądrzeje — powiada Plautus — kto mądrym się staje przez cudze, a nie przez własne niebezpieczeństwo”. Do tego potrzebna jest umiejętność obserwacji i poddawanie refleksji zachodzących wokół nas zdarzeń.
c. Czerpanie z pisanych źródeł wiedzy o życiu i sprawach człowieka. Wydaje się dziwne, ale przeciętny człowiek niezbyt gorliwie stara się wykorzystywać wiedzę o życiu i działaniu, zamkniętą w licznych księgach starych myślicieli i współczesnych socjologów, psychologów, speców od naukowej organizacji pracy, prakseologii itp.
d. Dodatkowe uzupełnianie swej wiedzy w toku rozwiązywania wyłaniających się problemów.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Na razie o mądrości. Postaram się następnym razem przygotować o rozumie.
Kolejne sapiencjałki:
6. Szaleniec tylko, lub głupiec w swej dumie, niemalże wszystko po swej woli nagnie; mędrzec co prawdę wszech rzeczy rozumie, wie co podoła i więcej nie pragnie.
7. Człowiek- w jakim bądź kraju mieszkać mu się zdarzy, czy on francuz czy Turczyn, mądrość mu do twarzy.
Najmędrszy jest, kto najmniej mędrszym się rozumie; kto słabością bliźniego pobłażać gotowy, sobie samemu jest zawsze sędzią surowym.
Tak nas hiszpańskie naucza przysłowie, że najbogatsza skrzynia co jest w głowie; bo mądra głowa przez swoje starania wszystko dostanie.
8. Nie przestańcie wy mądrzy siać ziarna mądrości; choć się teraz nie rozpleni, wzejdzie w potomności.
9. Niech cię wiedza ni mądrość ziemska nie nadyma, mało wart człowiek jeśli charakteru nie ma.
10. Nie to mądrość, co piórem lub mieczem wojuje, lecz to, co dobrze życiem kieruje człowieczem.
Na co rozum, dar Boży; jeśli bluźni Dawcę. Unikaj przeto bezbożnych maksym prawodawcę, unikaj mądrość nieprawą; ta niech tobą rządzi, co do cnoty zaprasza, w nauce nie błądzi.
11. Pytał mądry głupiego, na co rozum zda się, mądry milczał i coraz bardziej naprzykrza się, rzekł: na to się przyda rozum według mego zdania, żeby nie odpowiadać na głupie pytania.
12. Mądremu za wszelką radość uczucie zadowolenia, największe, gdy czyni zadość nakazowi swojego sumienia.
Chociaż fortuna macochą, szczęście wschodzi i zachodzi; fortuna zwykle jest płochą, ale mądrość nie zawodzi.
Mądry mądrych rozmów słucha, głupi nie nadstawia ucha.
13. Nauką i pieniędzmi drudzy cię wzbogacą, mądrość musisz własną zdobyć pracą.
14. Mędrzec zwyczajnych ludzi z rozmowy ocenia, a nadzwyczajnych mężów poznaje z milczenia.
15. Mędrzec troskliwie zbiera ludzkich myśli głosy, na wszystkich świata polach, jako żniwiarz kłosy.
16. Mądrze mówić, zaiste mądrość to nie mała, mądrze czynić bardziej jest to mądrość doskonała.
17. Jest prawdą, że mądrość przychodzi z laty, ale nie każdy mądry, kto brodaty.
18. Starodawna przypowieść, a prawdziwe dzieje: z mądrym człowiek mądry, z głupim głupieje.
19. Nie ten jest mądry, kto wiele spraw umie, lecz kto złe od dobrego rozeznać umie.
20. Żaden mądry ze swemi się nie wyrywa słowy, aż drugi dokończy całej swojej mowy.
21. Mędrzec prawdziwy, nawet się nie trudzi o swej mądrości przekonywać ludzi.
22. Nie siedzi mądry płacząc po swych stratach, lecz myśli jak by klęski swe zastąpić.
23. Mądrzy obecną nie trapią się klęską; lecz przyszłym klęskom drogę zagradzają.
24. Mało tam rady, gdzie mądrości wiele; a kto zbyt szuka nadziemskiej mądrości, ten zapomina ziemskie powinności.
25. Kto ma wiele mądrości i posiadł rozumy, ten niech swej wiedzy ziarna rzuca między tłumy.
26. Jedno waż, drugie wskazuj, trzeciemu daj życie, na nic się nie zda mądrość co się chowa skrycie.
27. Mądrość największa każdego – znać dobrze siebie samego.
28. Mądrze czyni, kto się niełatwo porywa kiedy go kto mocniejszy do walki wyzywa.
29. Szukając światła w toni nieprzejrzystej, w głąb myśli Dumna mądrość się zanurza. Widniejsze słońce w małej kropli czystej, niż w oceanie, gdy go zmąci burza.
30. Mądrym się ten darmo zowie, kto nie umie radzić sobie.
31. Są ludzie, którzy nigdy się nie mylą, bo nigdy na rzecz mądrą głowy nie wysilą.
32. Mówi przysłowie, a któż nie wierzy, że mądrość ludu w przysłowiach leży.
33. Mądrości jest ciekawość sienią; jak do domu wejść tylko przez sień nie można nikomu, tak równie do świątyni prawdziwej mądrości, nikt nie wejdzie jak tylko sienią ciekawości.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Koniec tej oferty. Będzie jeszcze jedna osobna oferta Profesora Pietrasińskiego.
6 FRAGMENT:
Myślenie. Człowiek mądry to istota inteligentna, o bystrym umyśle. Nie znaczy to jednak, że swą przewagę umysłową nad innymi ludźmi zawdzięcza tylko swej bystrości. Człowiek mądry myśli więcej i intensywniej od swych bliźnich. Myśli samodzielnie i krytycznie, nie ulega cudzej sugestii ani autorytetowi, którego kompetencje nie są udowodnione.
Jakże często tam, gdzie prostaczek wydaje szybki i bezapelacyjny sąd, nie wdając się w żadne deliberacje, i upatruje w tym nawet swą wyższość — człowiek mądry bada sprawę wszechstronnie, ponieważ przywykł patrzeć na rzeczy z różnych punktów widzenia. Gdy człowiek mniej bystry, podejmując decyzję, widzi tylko upragniony cel i dopiero napotkawszy kolejne trudności troszczy się o ich pokonanie, mądry zawczasu wysyła swą myśl na zwiady i uprzedza przyszłe wypadki, a nawet przewiduje, jakie mogą być uboczne, niezamierzone skutki określonej decyzji. Tak więc człowiek mądry posiada bogate życie wewnętrzne. Co więcej: życiem tym kierują surowsze niż u wielu ludzi kanony myślenia, wyższa „moralność” intelektualna.
7 FRAGMENT:
Działanie. Czy mądrość przejawia się tylko w myśleniu i wiedzy? Wprawdzie dawno zauważono, iż często łatwiej wiedzieć niż działać zgodnie z wiedzą, łatwiej radzić innym, niż samemu postępować rozumnie, jednak nie nazwiemy mądrym człowieka, który przynajmniej częściowo nie wykazuje mądrości w działaniu.
Człowiek mądry działa rozważnie, czyli bada sprawę i przewiduje dodatnie oraz ujemne skutki, zanim podejmie decyzję. Uwzględnia, iż w toku jego poczynań i zamierzeń życiowych mogą zajść nieoczekiwane, trudne do ścisłego przewidzenia okoliczności i umie przed pewnymi z nich z góry, choćby tylko częściowo, zabezpieczyć siebie i innych. Jego doświadczenie i przenikliwość pozwala obierać zarówno kierunek działania, przynoszący najwięcej spodziewanych korzyści, jak i najwłaściwszy moment działania.
_________________ [Sygnaturka dostępna od 25 postów]
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
Ta strona używa plików cookie w celu usprawnienia i ułatwienia dostępu do serwisu oraz prowadzenia danych statystycznych. Dalsze korzystanie z tej witryny oznacza akceptację tego stanu rzeczy.
